In de provincie Utrecht slagen huishoudens met een laag- en middeninkomen er steeds minder goed in om de financiering van een koopwoning rond te krijgen. Dat komt onder andere doordat de prijzen van woningen afgelopen jaren fors zijn gestegen als gevolg van het oplopende woningtekort. Adviesbureau STEC onderzocht in opdracht van de provincie Utrecht wat er nodig is om de kansen van ‘koopstarters’ met een middeninkomen te vergroten.
De bevindingen staan in het rapport Oplossingen voor middeninkomens: analyse van knelpunten en verkenning van oplossingsrichtingen. Het rapport beschrijft de mogelijkheden die lage en middeninkomens hebben om een woning te kopen en biedt een overzicht van mogelijke instrumenten om de financierbaarheid van koopwoningen te verbeteren.
Nauwelijks betaalbare koopwoningen
Het probleem voor middeninkomens ligt niet zozeer bij het betalen van de maandelijkse lasten, want die zijn voor koopwoningen vaak lager dan vrije sector huurwoningen. Het probleem is met name het rond krijgen van de financiering bij de aankoop. Het maximale leenbedrag van middeninkomens ligt met maximaal €260.000 ruim onder de huidige NHG-grens van € 355.000. Slechts circa 1 op de 10 woningen in de provincie heeft een vraagprijs onder de €260.000, waarbij rekening moet worden gehouden met een aanzienlijk hogere transactieprijs. Ook blijkt uit het onderzoek dat een betaalbare woning vrijwel altijd een kleine woning is, waardoor gezinnen hier niet mee uit de voeten kunnen.
Provincie zoekt naar oplossingen
Om deze doelgroep te helpen onderzoekt de provincie Utrecht de mogelijkheid voor het opzetten van een financieringsconstructie, zoals KoopGarant of KoopSmarter. Dit zijn regelingen waarbij een koper korting krijgt op de woning, die pas bij de verkoop van de woning wordt verrekend. De waardeontwikkeling wordt gedeeld tussen de koper en de verstrekker van de korting. Bij het onderzoeken van deze constructies trekt de provincie samen op met het Rijk en gemeenten, om te voorkomen dat er een wildgroei aan financieringsconstructies ontstaat. Ook zijn er financieringsconstructies die door marktpartijen kunnen worden toegepast, zoals KoopStart.
De voor- en nadelen van deze constructies staan uitgebreid beschreven in het rapport Oplossingen voor middeninkomens van STEC. U kunt dit rapport opvragen via versnellingwoningbouw@provincie-utrecht.nl.
