Om het tekort aan betaalbare woningen in de provincie aan te pakken, stimuleert de provincie Utrecht de bouw van tijdelijke woningen. De provincie werkt samen met gemeenten bij het zoeken naar locaties, door kennis te delen en door bij te dragen aan een positieve businesscase. Een van de gemeenten die voortvarend aan de slag is gegaan is de Gemeente Utrecht. De gemeente heeft de ambitie om tot 2026 jaarlijks zo’n 700 tot 1050 tijdelijke sociale huurwoningen te realiseren. Waarvan een derde voor aandachtsgroepen, zoals studenten, arbeidsmigranten, statushouders en mensen die vanwege privé-omstandigheden met spoed op zoek zijn naar een woning. Een opgave die door de opvang van mensen uit de Oekraïne nog urgenter wordt. Ga er maar aan staan. Hoe staat het nu met die ambities? En waar loopt de gemeente tegenaan? Een gesprek met Rita van der Meulen, coördinator Versneld tijdelijke woonruimte toevoegen van de gemeente Utrecht.

‘We zijn medio vorig jaar een samenwerking gestart met lokale partners, woningcorporaties en zorgpartners. Begin dit jaar hebben we die bekrachtigd met het ondertekenen van een intentieovereenkomst’, legt Rita van der Meulen uit. ‘We nemen regelmatig samen de locaties door waar we mogelijk tijdelijke woningen kunnen realiseren. Op dit moment zijn het BEFU-terrein en een locatie aan de Pagelaan in beeld om in totaal zo’n 500 tijdelijke woningen te plaatsen. Het streven is om nog voor het einde van dit jaar te starten met de bouw. Naast het bouwen van tijdelijke woningen is het ook mogelijk om leegstaande panden te transformeren. Er zijn inmiddels twee gemengd wonen projecten gerealiseerd waar jongeren die (tijdelijk) extra ondersteuning nodig hebben samenwonen met andere jongeren.
Wat gaan jullie op het BEFU-terrein en aan de Pagelaan bouwen?
’We onderzoeken nu hoeveel woningen we zo snel mogelijk kunnen toevoegen aan het bestand. De tijdelijke woningen aan de Pagelaan zijn met name geschikt voor alleenstaanden. Voor het BEFU-terrein hebben we het type tijdelijke woning nog niet bepaald. Per locatie streven we qua huisvesting naar een goede mix van reguliere woningzoekenden en mensen die (tijdelijk) extra ondersteuning nodig hebben bij onder andere het zoeken naar een woning. Een verhouding van 70%-30% vinden we optimaal.’
Tegen welke knelpunten lopen jullie aan?
‘Geen enkele locatie is ideaal. Sommige locaties liggen dicht bij (snel)wegen en/of spoorlijnen, waardoor er sprake is van geluidshinder. Ruimte is schaars in de stad. We stellen continu de vraag: heeft wonen op deze plek voorrang op werken, groen of bewegen? Ook is bij vrijwel elk project met tijdelijke woningen de financiële haalbaarheid een grote uitdaging. In een korte exploitatieperiode moet de investering voldoende rendabel zijn. Vaak wordt gewerkt met exploitatietermijnen van 10 tot 15 jaar. Zicht hebben op een oplossing voor na deze periode is dan essentieel om een businesscase haalbaar te maken. Het gaat dan bijvoorbeeld om het hebben van vervolglocaties, aanvullende financiering. Corporaties, ontwikkelaars, bouwers, provincie, Rijk en gemeenten hebben hier allemaal een rol in. We onderzoeken samen hoe we dit kunnen oplossen.’
Waarom wordt er gekozen voor tijdelijke woningen, en niet voor permanente woningen?
‘Vooropgesteld, we geven de voorkeur aan permanente woningen. Op dit moment worden deze niet snel genoeg gerealiseerd om acute woonproblemen op te lossen. Met tijdelijke woningen kunnen we dit wel. Mensen hebben zo een plek van waaruit ze kunnen zoeken naar een woning op de reguliere woningmarkt. Tijdelijke woningen worden vaak gerealiseerd op locaties voorafgaand aan reguliere gebiedsontwikkelingen. Zo maken we op efficiënte wijze gebruik van de schaarse ruimte in de stad. De woningen zijn bovendien verplaatsbaar en worden veelal circulair ontwikkeld. Een snellere proceduretijd helpt om deze woningen sneller te kunnen realiseren.
Provincie Utrecht ondersteunt ontwikkeling BEFU-terrein
In haar Actieplan Flexwonen beschrijft de provincie Utrecht hoe ze de bouw van tijdelijke woningen stimuleert. De provincie kan gemeenten helpen door te zoeken naar locaties, het delen van kennis of bij het werken aan een positieve businesscase. Voor het BEFU-terrein hebben de provincie Utrecht en gemeente Utrecht gezamenlijk de hulp ingeschakeld van het Expertteam Woningbouw (RVO) om te onderzoeken hoe de planologische procedure versneld kan worden. Op grond van de Crisis- en herstelwet is het bijvoorbeeld mogelijk om met een relatief snelle vergunningprocedure tijdelijk af te wijken van het bestemmingsplan, ook voor periodes langer dan 10 jaar. Ook denkt de provincie actief mee over de financiële haalbaarheid van het project.