Op 14 februari 2024 organiseerde provincie Utrecht een Bestuurlijke Startbijeenkomst Woonzorgvisies. Hierbij werden wethouders Wonen en wethouders Zorg, meegenomen in het toekomstige rijksbeleid voor de huisvesting van aandachtsgroepen en wat dit van gemeenten en de provincie vraagt.
Opening
De ochtend begon inspirerend met een speech van gedeputeerde Rob van Muilekom. Hij benoemde dat het huisvesten van aandachtsgroepen een steeds urgenter probleem wordt. Steeds minder mensen vinden een passende woningen, of het nu gaat om ouderen of uitstromers uit de zorg (zoals de maatschappelijke opvang en jeugdzorg). Op deze Valentijnsdag riep de gedeputeerde op om samen te werken aan oplossingen voor deze groepen, waarbij iedere gemeente een verantwoordelijkheid heeft in het bieden van huisvesting.
Een thuis voor iedereen
De opening werd gevolgd door een presentatie van Richard Derksen, programmamanager Een thuis voor iedereen bij BZK, met een uitleg over de Wet Regie op Volkshuisvesting die naar verwachting in de zomer 2024 in werking treedt. Hierbij werd onder meer toegelicht dat een belangrijk doel van de wet is dat urgente woningzoekenden gelijkmatiger over regio’s verdeeld worden. Regio’s kunnen hiervoor zelf een verdeling maken. De provincie krijgt hierbij een coördinerende rol.
Groep kwetsbaren wordt steeds groter
Vervolgens schetsten wethouder Laura Hoogstraten (Zeist) wethouder Micheline Paffen-Zeenni (Amersfoort) de problematiek waar zij tegenaan lopen. Beiden gaven duidelijk aan dat de groep kwetsbaren steeds groter wordt en dat deze allemaal landen in dezelfde sociale huurwoningen (onder de aftoppingsgrens) en dat het dus enorm van belang is dat er zo snel mogelijk meer sociale huurwoningen worden gebouwd. Vanuit Zeist werd de steeds grotere druk op de leefbaarheid in sommige wijken geagendeerd. Terwijl Amersfoort vooral de druk als centrumgemeente benoemde en het Rijk opriep om barrières te slechten die ouderen weerhouden om hun woning te delen. Door Clémentine Vooren, hoofd aandachtsgroepen BZK, en Rob van Muilekom werden deze knelpunten erkend. Ook de zaal nam deel aan de discussie die vervolgens ontstond.
Zo gaf wethouder Rachel Streefland van gemeente Utrecht aan dat meer samenwerking nodig is en de hulp van buurtgemeenten wenselijk is. Ook vroegen wethouder Velthuizen van gemeente Baarn en wethouder Van Asselt van gemeente Bunschoten aandacht voor de financiële positie van corporaties. Wethouder Janssen van gemeente Amersfoort gaf daarnaast aan dat de 40% middeldure woningen die zij moeten realiseren van het Rijk ten koste gaat van de financiële mogelijkheden om sociale huur te realiseren die hard nodig zijn voor aandachtsgroepen.
Ervaringsdeskundigen aan het woord
Als laatste onderdeel voor de pauze, kwamen enkele ervaringsdeskundige aan het woord. Deze mensen vertelden op indringende manier op welke wijze zij dakloos waren geraakt en wat dit voor hen persoonlijk heeft betekend. Deze verhalen maakte diepe indruk en zij werden gecomplimenteerd voor hun openhartigheid en krachtige oproep.
Eerste resultaten woonzorgbehoefteanalyse
Na de pauze presenteerde Martin Bleijenburg, van onderzoeksbureau Companen, de eerste resultaten van de woonzorgbehoefteanalyse. Hij gaf onder meer uitleg over het tekort aan woningen voor senioren en mensen uit Beschermd wonen en de Maatschappelijke opvang. Ook liet Companen zien dat de huisvesting van aandachtsgroepen nu ongelijkmatig verdeeld is over de provincie.
Regionale samenwerking
Deze informatie nam Guido de Ruiter, lid van het Expertiseteam Huisvesting aandachtsgroepen, mee in zijn presentatie over regionale samenwerking en op welke manier hier invulling aan kan worden gegeven. Guido eindigde zijn verhaal met mogelijke verdeelsleutels voor een evenwichtige verdeling van aandachtsgroepen over gemeenten. Dit leidde direct tot discussie in de zaal. Vanuit gemeente Bunschoten werd aangegeven dat zij slechts een kleine sociale huurvoorraad hebben, dus dat een verdeling wel realistisch en haalbaar moet zijn. Dit leidde onder meer bij gemeente Woerden en gemeente Utrecht tot een oproep om vooral snel meer sociale huurwoningen te bouwen. Ook werd aandacht gevraagd voor regelgeving die beperkend werkt op versnelling van woningbouw. Als laatste werd door meerdere wethouders de uitdaging benoemd om draagvlak te creëren bij inwoners en de gemeenteraad voor de huisvesting van aandachtsgroepen.
Gedeputeerde Rob van Muilekom sloot de bijeenkomst af met een oproep aan alle gemeenten om actief aan de slag te gaan met dit urgente vraagstuk. Ook gaf hij aan een kopgroep te willen opstarten. Dit idee werd door de zaal goed ontvangen.
